Hein van der Heijden: "Toch zit mijn introverte, stille moeder wel in me."
"Mijn moeder heeft nooit over mijn vader gesproken. Nooit écht", zegt acteur Hein van der Heijden, die sinds 2016 lid is van ons ensemble. Nu repeteert hij voor de voorstelling De eeuw van mijn moeder. "Als ze iets over hem zei, dan was het: ‘het was leuk, het was goed, het was geweldig’. Voor haar generatie was het niet vanzelfsprekend om te praten."
Van Nederlands-Indië naar Nederland
De vader van Hein overleed op drieëndertigjarige leeftijd. “Ik was te jong om hem te hebben gekend. Mijn moeder bleef achter met mijn broer en mij, een derde zoon op komst. Mijn band met haar is altijd ontzettend hecht geweest. Ze was rustig, lief, ingetogen en een beetje angstig voor het leven. Heel anders dan de extraverte Winnie in de voorstelling De eeuw van mijn moeder.”
Toch is er ook een raakvlak tussen beide vrouwen. “Het zich aanpassen ten koste van alles”, zegt Hein. “Geen problemen veroorzaken, niet opvallen. Dat doe je onder meer door je verleden te ontkennen. Deksel erop. Niet over praten. Maar: dan zijn er kinderen die de deksel eraf willen halen.” Hein herkent dit patroon bij zijn Joodse vrouw en hun kinderen. “Die derde generatie staat er verder vanaf. Mijn kinderen stelden vragen aan mijn schoonvader. Hij is vorig jaar overleden, maar hij heeft hen wél veel verteld.”
“Op een podium staan terwijl er mensen naar je kijken…dat vond mijn moeder echt onbegrijpelijk.”
“Zelf ben ik ook geen gesloten boek. Toch zit mijn introverte, stille moeder wel in me. En eigenlijk is het heel gek dat ik acteur geworden ben”, zegt Hein lachend. “Op een podium staan terwijl er mensen naar je kijken…dat vond mijn moeder echt onbegrijpelijk.”
“Ik hoop aan mijn eigen kinderen mee te geven dat ze overtuigd mogen zijn van zichzelf. Het is goed dat je er bent, wees er trots op, dingen komen wel goed, problemen moet je proberen op te lossen. Dat houdt ook in dat je naar je verleden durft te kijken. Het heeft invloed op wie je bent geworden en vroeg of laat word je geconfronteerd met wat je hebt meegemaakt. De truc is om dat uit te pluizen en te onderzoeken, om vervolgens de dingen die nodig zijn te gebruiken. Houd je niet krampachtig vast aan de identiteit die je aan het verleden ontleent. Je moet altijd naar voren blijven denken.”
De eeuw van mijn moeder
Regisseur Eric de Vroedt dook zijn familiegeschiedenis in en schreef een verhaal over zijn eigen moeder, de migratie van Nederlands-Indië naar Nederland en welke sporen die nalaat in een familie. Een fantastische cast, met Esther Scheldwacht als moeder Winnie, brengt dit herkenbare verhaal opnieuw tot leven in een marathonvoorstelling. De eeuw van mijn moeder is vanaf september 2022 te zien in de theaters.