“Het dilemma waar Faust voor staat is van alle tijden.”
Regisseur Theu Boermans is al zijn hele loopbaan gefascineerd door Faust. Eerder regisseerde hij al Goethes Oerfaust (een vroege versie van de tragedie) en vroeg hij de Oostenrijkse schrijver Gustav Ernst een nieuwe Faust voor hem te schrijven. Bij zijn afscheid van Het Nationale Theater keert hij terug naar deze stof.
Wanneer was de eerste keer dat je een opvoering van Faust zag?
“Dat was een tv-opname van een opvoering met de legendarische Duitse acteur Gustaf Gründgens als Mephisto. Ik heb veel in Duitsland geregisseerd en ik ben erg vertrouwd met de Duitse theaterliteratuur. Ik ken het stuk als mijn broekzak, ook omdat ik al eerder twee versies van Faust regisseerde.”
Wat fascineert je zo aan Faust?
“Goethe schreef zijn Faust in de 18e eeuw, de tijd van de Verlichting. Volgens de Verlichtingsfilosofen moest God plaatsmaken voor wetenschap en de rede. Maar zonder God staat een mens er alleen voor en wordt deze geconfronteerd met de leegte van het bestaan. Waaraan moet je dan je zin en morele kaders ontlenen? Waarom is er dan lijden? Daar worstelt Faust mee. Die vraag naar de zin van het bestaan is een thema van alle tijden, maar ook iets wat ik herken. Als kind in katholiek Limburg was de zin van het bestaan glashelder: God. Maar toen ik mijn geloof verloor moest ik mijn eigen weg zoeken.”
“Toen we met de bewerking begonnen in januari 2020 dachten we: wat zou nu de pest kunnen zijn? Twee maanden later lag de wereld stil door corona.”
Wat is de invloed van de coronapandemie op OustFaust?
“Bij Goethe was Faust arts tijdens de pestepidemie, maar kon hij niemand genezen. Hij zegt: 'Wij artsen hebben nog erger dan de pest gewoed.' Toen we met de bewerking begonnen in januari 2020 dachten we: wat zou nu de pest kunnen zijn? Twee maanden later lag de wereld stil door corona. Tijdens de coronapandemie werden veel mensen met de leegte van het bestaan geconfronteerd. Waarom ben ik op deze aarde? Wat is de zin van dit alles? Je kunt dan twee dingen doen. Of je denkt: ‘Het leven heeft geen zin, dus rot op met je moraal.’ Of je probeert een moralistisch leven te leiden met de illusie dat het leven beter wordt. Dat is het dilemma waar Faust voor staat, en dat dilemma is tijdloos.”
Over de voorstelling
De door de pandemie moegestreden arts-wetenschapper Faust (Romana Vrede) komt tot de pijnlijke conclusie dat jarenlang studeren geen échte kennis over het leven heeft opgeleverd en besluit alles los te laten om zich radicaal aan het leven over te geven – ‘zich doodleven’: dat is het motto.