Romana Vrede
Romana Vrede (Paramaribo, 1972) verhuisde met haar familie van Suriname naar Nederland toen ze vier jaar oud was. Na haar jeugd en een kennismaking met de kunsten ging ze naar de Arnhemse Toneelschool, waar ze in 1999 afgestudeerde als actrice. Daarna speelde ze jaren bij het Onafhankelijk Toneel, Compagnie Dakar, Bogaerdt/VanderSchoot, Bonheur, Artemis en het Noord Nederlands Toneel. Sinds 2016 maakt ze onderdeel uit van het vaste acteursensemble van Het Nationale Theater.
Voor het maken en performen van Tijd zal ons leren zijn Romana en OTION genomineerd voor De Theo d’Or voor meest grensverleggende podiumprestatie. Daarnaast heeft De Nederlandse Toneeljury de voorstelling, in eindregie van Erik Whien, geselecteerd als een van de elf meest indrukwekkende voorstellingen van het Nederlandse theaterseizoen 2023-2024. Daarmee maakt Tijd zal ons leren kans op de Regieprijs. De voorstelling was rond Keti Koti 2023 zeven keer exclusief te zien in de Koninklijke Schouwburg.
Biografie
Romana Vrede was na haar afstuderen als actrice/theatermaker verbonden aan het Onafhankelijk Toneel (OT) en daar onder andere te zien in de voorstellingen Melanie Klein en Parijs1950 en haar eigen voorstellingen zoals Will. Ze speelde onder andere bij Maas Theater en Dans, Bogaerdt/VanderSchoot, Bonheur, Theater Artemis en het Noord Nederlands Toneel.
Haar eerste samenwerking met regisseur Eric de Vroedt was in 2011 toen zij de rol van Medea speelde in de voorstelling Mightysociety 9. Daarnaast maakte zij de spraakmakende voorstelling Who’s afraid of Charlie Stevens? over haar autistische en verstandelijk beperkte zoon Charlie.
Naast haar werk als actrice heeft Vrede geregisseerd en lesgegeven aan de ArtEZ toneelschool Arnhem, was ze gastdocent aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en begeleidt ze nog steeds studenten van verschillende toneelscholen. In 2023 werd ze lid van de Akademie van Kunsten, een onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.
Vrede speelde onder de vleugels van Het Nationale Theater o.a. in de voorstellingen Race (2017), The Nation (2017), We zijn hier voor Robbie (2018), Oresteia (2018), Onze Straat (2019), Trojan Wars (2021) en speelde de titelrol in Oustfaust (2022).
Op 8 maart 2020 is haar debuutroman getiteld De nobele autist gelanceerd door De Arbeiderspers.
Met de voorstelling The Story of Travis van Theater Rotterdam en Well Made productions maakte Romana Vrede een prachtig regiedebuut. De voorstelling ging in maart 2023 in première en werd geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival. In seizoen 2023-2024 was Romana te zien in De eeuw van mijn moeder en Tijd zal ons leren.
Film & Televisie
Romana Vrede speelde in verschillende tv-series als Overspel, Nieuwe Buren, Moordvrouw en Morten, maar ook in speelfilms als TBS, De Eetclub, Hiernamaals en Oom Henk. Ze was te zien als sidekick in De Wereld Draait Door en in 2018 was ze een van de gasten in het programma Zomergasten. Ze speelde de hoofdrol in de speelfilm I Don’t Wanna Dance (2021), die net als zij zelf, genomineerd werd voor een Gouden Kalf. In 2024 had zij een hoofdrol in de NPO-serie Santos.